Inwestowanie na giełdzie już nieraz pokazało, że metale okazują się cenniejsze niż złoto. Tak chociażby jest z Irydem, który jest uznawany za jeden z najtwardszych metali we wszechświecie, a wydobywany jest jako produkt uboczny platyny i palladu. Iryd to także istotny składnik m.in. świec zapłonowych w silnikach spalinowych. Właśnie dlatego, cena irydu stopniowo rośnie. Gdy w 2004 roku, uncja irydu kosztowała zaledwie 200 dolarów, w 2021 roku cena ta wzrosła aż do 6 tysięcy dolarów za uncje.
Obecna cena irydu sprawia, że jest on o około trzy razy droższy od złota. Przez dwa miesiące, od stycznia do marca 2021 roku, cena irydu wzrosła aż o 131 procent. Co mogło mieć wpływ na tę zmianę? Przede wszystkim to, że wzrasta popyt na ekrany elektroniczne oraz to, że coraz częściej można zaobserwować braki w wydobywaniu tego surowca. W związku z możliwym w najbliższych miesiącach popytem na platynę, związanym z zastosowaniem jej w napędach wykorzystujących technologie wodorowe, doszło do wzrostu atrakcyjności irydu, a także jego ceny rynkowej.
Iryd: mały rynek i trudny handel
Trudności związane z wydobywaniem surowca oraz przerwy w jego dostawie sprawiają, że rynek irydu jest dość mały. Takie sytuacje jednak bardzo szybko odbijają się na cenie surowca. Problemem może się okazać również inwestowanie w iryd, gdyż monopolistami w tej kwestii okazują się użytkownicy przemysłowi. Niewielka dostępność surowca sprawia, że przy nagłych wzrostach jego ceny na giełdzie, rzadko który inwestor ma okazje się na nim wzbogacić.
Od czego zależą ceny irydu?
Co ważne, sam iryd nie jest przedmiotem obrotu na giełdzie. Nie jest także możliwe zakupienie go za pośrednictwem funduszy. Zwiększenie podaży irydu wymaga czasu. Właśnie dlatego, jedynym szybkim sposobem na zwiększenie dostępności tego surowca jest wzrost jego cen, które najczęściej skłaniają uczestników rynku do sprzedaży zapasów tego metalu.
Już kilkanaście lat temu, można było zaobserwować niespodziewany, gwałtowny wzrost cen irydu. Przykładem są lata 1996-1999, kiedy cena tego metalu wzrosła aż pięciokrotnie. Przyczyną takiego stanu rzeczy było to, iż Mitsubishi zaczęło używać irydu do katalizatorów, w produkowanych przez siebie autach.
Iryd - ceny i rynki
Iryd swoje zastosowanie znajduje przede wszystkim w przemyśle elektronicznym. Stosowany jest głównie przy produkcji diod LED i OLED. Znaleźć go jednak można również w przemyśle elektrochemicznym (przy produkcji chloru i wodorotlenku sodu) i chemicznym (katalizatory). Chociaż iryd jest istotnym składnikiem przemysłowym, to jeszcze kilka lat temu jego roczna produkcja wynosiła tylko kilkanaście tysięcy uncji. Wówczas stanowiło to zaledwie około 5 procent produkcji platyny. Iryd cieszy się także zastosowaniem przy produkcji biżuterii. W przeciwieństwie jednak do przemysłu elektronicznego nie jest to jeszcze zbyt popularny sposób produkcji. Co więcej, mało która firma zajmująca się wyrobem biżuterii, posiada patent na produkcje biżuterii wykonanej z irydu. Dlaczego akurat biżuteria? Otóż iryd charakteryzuje się bardzo wysoką temperaturą topnienia, która wynosi ponad 2000 stopni więcej od złota. Charakterystyczną cechą irydu jest również wysoki połysk, a także to, że nie śniadzieje i nie traci blasku podczas użytkowania. Istotnym faktem jest to, że iryd z pewnością byłby jednym z najpopularniejszych metali szlachetnych, jednak jego przetopienie i nadanie odpowiedniej formy wymaga najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych, czemu nie każda firma czy producent jest w stanie sprostać.
Cena irydu jest w dużym stopniu uzależniona od przemysłu, który w danej chwili zgłasza na niego zapotrzebowanie. W 2013 roku rynek irydu był wart około 500 milionów dolarów. Dla porównania, rynek platyny w tym samym czasie był wart 10 miliardów dolarów.
Iryd - renomowani sprzedawcy
Ze względu na fakt, że iryd stanowi produkt uboczny wydobywania platyny, podaż tego metalu pochodzi przede wszystkim z RPA i Rosji. Według dostępnych danych, aż 90% globalnej podaży irydu pochodzi z RPA. Jeżeli chodzi o polski rynek, to bardzo trudne jest fizyczne nabycie tego metalu. W związku z tym, najlepszym sposobem na jego zakup jest skorzystanie z kupna akcji spółek wydobywczych, takich jak np. Anglo American Platinum.
Iryd - jak inwestować?
Iryd może stanowić dla inwestorów bardzo popularną (i dochodową) lokatę kapitału. Dość szerokie wykorzystanie tego metalu w światowej gospodarce sprawia, że zawsze będzie na niego popyt. Istotną kwestią jest to, że metali szlachetnych takich jak iryd nie kupuje się po to, żeby jak najszybciej go sprzedać. Warto przewidzieć nie tylko odpowiedni moment, ale także przemyśleć w co konkretnie można by go było zainwestować. Niezwykłe właściwości irydu sprawiają, że najlepszym sposobem na inwestycje tego metalu jest: przemysł samochodowy, elektryka, biżuteria oraz przemysł elektroniczny. Korzystne - z punktu widzenia inwestorów - może się okazać także wykorzystanie irydu przy eksperymentach naukowych lub do stworzenia specjalistycznych urządzeń (np. promów kosmicznych, teleskopów rentgenowych itp.).